مناظره امام باقر(ع) با طاووس
۱۵پاسخ جالب و پیچیده از امام باقر علیه السلام
طاووس یمانی، یكی از شخصیتها و پارسایان و عارف مسلكان معروف عصر امام سجّاد ـ علیه السلام ـ و امام باقر ـ علیه السلام ـ بود كه برای خود شاگردانی داشت كه به اصحاب طاووس معروف بودند .
ابوبصیر میگوید:
با جمعی از دوستان، در محضر امام باقر ـ علیه السلام ـ ، در كنار كعبه نشسته بودیم ، در این هنگام طاووس یمانی با جمعی از اصحابش به محضر امام باقر ـ علیه السلام ـ آمد و عرض كرد :
«آیا اجازه میدهی چند سؤال كنم» ؟ امام باقر ـ علیه السلام ـ : بپرس .
۱- طاووس: به من خبر بده در چه زمان یك سوم انسانها مردند؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : ای شیخ ! اشتباه كردی . به جای این كه بگویی در چه زمانی یك چهارم انسانها مردند ، گفتی یك سوم .
اما پاسخ سؤال این است : در آن هنگام كه قابیل برادرش را كشت ، چهار نفر در زمین وجود داشتند كه عبارتند از : آدم و حوّا و هابیل و قابیل . با كشته شدن هابیل ، به دست قابیل ، یك چهارم آنها نابود شدند .
۲- طاووس: آری من اشتباه كردم و تو درست فرمودی . اینك بفرما از آن دو نفر (قابیل و هابیل) كدام یك پدر انسانهای بعد شدند. قاتل یا مقتول؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : هیچ كدام ؛ پدر انسانهای بعد ، شیث بن آدم ـ علیه السلام ـ بود .
۳- طاووس: چرا آدم آدم نامیده شد؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : زیرا طینت او از أدیم (روی) زمین برداشته شد.
۴- طاووس: چرا حوا را حوا نامیدند؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : زیرا او از دنده حیّ (انسان زنده) یعنی دنده آدم آفریده شد.
۵- طاووس: چرا ابلیس را ابلیس نامیدند؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : زیرا او از رحمت خدا مأیوس شد و قطع امید كرد. واژه ابلیس از «بَلَسْ» به معنای ناامیدی از رحمت خداست.
۶- طاووس: چرا به جنّ ، جنّ میگویند؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : زیرا جنیان پوشیدهاند و دیده نمیشوند. (واژه جن به معنای مخفی و پوشیده است.)
۷- طاووس: مرا از اول دروغی كه از صاحبش سر زد خبر بدهید.
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن دروغ از ابلیس بود كه در برابر فرمان خدا به سجده كردن آدم سركشی كرد و گفت: من بهتر از آدم هستم ، زیرا مرا از آتش (درخشنده) آفریدهای و آدم را از گِل (تیره) .
۸- طاووس: آن قوم كه گواهی به حق دادند ولی دروغگو بودند چه كسانی هستند؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن قوم منافقانند كه به رسول گرامی ـ صلّی الله علیه و آله ـ گفتند : «گواهی میدهیم كه تو رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ هستی، ولی خداوند گواهی میدهد كه منافقان دروغگو هستند، و به گفته خود اعتقاد ندارند .
۹- طاووس: آن پرندهای كه یك بار پرید ، ولی قبل از آن و بعد از آن دیگر نپرید ، و خداوند آن را در قرآنش یاد كرده چه بود ؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن پرنده قسمتی از كوه طور بود كه خداوند آن را به پرواز در آورد، به طوری كه در فضا قرار گرفت و بر بنی اسرائیل سایه افكند. انواع عذاب در آن وجود داشت، تا این كه بنی اسرائیل ، تورات را پذیرفتند .
۱۰- طاووس: آن رسولی كه نه از انسانها بود و نه از جنیان و نه از فرشتگان بود ، و خداوند در قرآنش از آن یاد كرده چه بود؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن، كلاغ بود كه خداوند او را نزد قابیل فرستاد تا به او بفهماند كه چگونه جنازه برادرش هابیل را دفن كند .
۱۱- طاووس: آن موجودی كه نه از جن و نه از انس و نه از فرشتگان بود و قوم خود را ترسانید و خداوند در قرآنش از او یاد كرده، چه بوده است؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن موجود ، مورچه بود كه به قوم خود گفت :
«وارد لانههای خود شوید . تا سلیمان و لشگریانش از روی ناآگاهی ، شما را پایمان نكنند .
۱۲- طاووس: به من خبر بده از آن موجودی كه از انسان و جن و فرشتگان نبود و به او نسبت دروغ دادند، و خداوند در قرآن از او یاد كرده است.
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن حیوان، گرگی بود كه برادران یوسف ـ علیه السلام ـ به او نسبت دروغ دادند و گفتند «گرگ یوسف را خورد .
۱۳- طاووس: به من خبر بده از چیزی كه اندكش حلال و بسیارش حرام است و خداوند از آن در قرآن یاد كرده است.
امام باقر ـ علیه السلام ـ : آن چیز، نهی حضرت طالوت (نماینده حضرت موسی ـ علیه السلام ـ) بوده كه به لشگر خود گفت: «از آب این نهر جز اندكی (به اندازه یك كف دست) نیاشامید .
۱۴- طاووس: صلاتی كه نداشتن وضو، و روزهای كه خوردن و نوشیدن به آن صدمه نمیزند كدام است؟
امام باقر ـ علیه السلام ـ : صلات بیوضو، صلوات بر پیامبر گرامی ـ صلّی الله علیه و آله ـ است ، و روزهای كه خوردن و نوشیدن به آن صدمه نمیزند، روزه سكوت حضرت مریم ـ سلام الله علیها ـ است كه گفت: من برای خداوند نذر كردهام كه روزه بگیرم بدین ترتیب كه با كسی سخن نگویم.
۱۵- طاووس: آن چیزی كه كم و زیاد میشود؟ آن چیزی كه زیاد میشود ولی كم نمیگردد، و آن چیزی كه كم میشود ولی زیاد نمیشود چیست؟
اما باقر ـ علیه السلام ـ : آن موجودی كه كم و زیاد میشود، ماه است ، و آن چیزی كه زیاد میشود و كم نمیشود، آب دریا است. و آن چیزی كه كم میشود و زیاد نمیگردد عمر است .
به این ترتیب امام باقر ـ علیه السلام ـ به پانزده سؤال پیچیده و معنا گونه طاووس یمانی پاسخ فرمود و حاضران را از جواب خود مات و مبهوت ساخت .
منبع : بزرگترین پایگاه سرگرمی